Các nỗ lực ngoại giao gần đây giữa Trung Quốc và Mỹ đang tập trung vào khả năng tổ chức một cuộc gặp gỡ trực tiếp giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump vào cuối tháng 10. Cuộc gặp có thể diễn ra trong chuyến công du Trung Quốc của ông Trump trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) tại Gyeongju, Hàn Quốc, hoặc vào thời gian diễn ra Thượng đỉnh APEC từ ngày 30-10 đến 1-11.
Thông tin về cuộc gặp tiềm năng giữa hai nhà lãnh đạo trở nên đáng chú ý sau khi ông Tập Cận Bình mời ông Donald Trump và phu nhân đến thăm Trung Quốc trong cuộc điện đàm hồi tháng 6. Ông Trump cũng đã gửi lời mời tương tự cho ông Tập. Đây được xem là một bước tiến quan trọng trong việc cải thiện quan hệ giữa hai cường quốc.
Đầu tháng 7, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã có cuộc gặp trực tiếp đầu tiên tại Kuala Lumpur. Sự kiện này được đánh giá là một bước quan trọng hướng tới cuộc gặp giữa hai nguyên thủ quốc gia. Các chuyên gia nhận định rằng cuộc gặp mặt trực tiếp giữa ông Tập Cận Bình và ông Donald Trump có thể mang lại nhiều lợi ích trong việc giải quyết các vấn đề như fentanyl và thuế quan.
Ông Tôn Thành Hạo, nhà nghiên cứu tại Trung tâm An ninh và chiến lược quốc tế thuộc Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc), cho rằng nếu một số vấn đề có thể được làm rõ trực tiếp trong một hội nghị thượng đỉnh, thì chúng ta có thể thấy những đột phá tương đối nhanh chóng trong các lĩnh vực cụ thể của quan hệ Mỹ – Trung.
Ông Trần Kỳ, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Thanh Hoa, nhận định rằng cả hai bên đang cố gắng tạo không khí thuận lợi hướng đến cuộc gặp gỡ. Nếu hai bên có thể đạt được mức độ ‘hợp tác chung’ nhất định trong các vấn đề mà ông Trump quan tâm, như thương mại và kiểm soát xuất khẩu, thì việc tổ chức thượng đỉnh sẽ thúc đẩy các tương tác tích cực giữa hai nước.
Một số chuyên gia cũng cho rằng cuộc gặp giữa ông Tập Cận Bình và ông Donald Trump có thể giúp giảm căng thẳng giữa hai nước, đặc biệt là trong bối cảnh cạnh tranh thương mại và công nghệ giữa hai cường quốc. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần được giải quyết trước khi cuộc gặp diễn ra.
Trong khi đó, Mỹ và Trung Quốc đang tích cực trao đổi thông tin và chuẩn bị cho cuộc gặp. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã có cuộc điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 6, và hai bên đã đồng ý về việc tăng cường giao tiếp và hợp tác.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đã thể hiện sự quan tâm đến việc cải thiện quan hệ với Trung Quốc. Ông Trump đã tweet rằng ông hy vọng sẽ có một cuộc gặp gỡ “rất tốt” với ông Tập Cận Bình trong tương lai.
Cuộc gặp giữa ông Tập Cận Bình và ông Donald Trump có thể mang lại nhiều lợi ích cho cả hai nước. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần được giải quyết trước khi cuộc gặp diễn ra. Các chuyên gia đang theo dõi sát sao diễn biến tình hình và hy vọng rằng cuộc gặp sẽ giúp cải thiện quan hệ giữa hai cường quốc.