Luật An toàn thực phẩm, ban hành hơn 15 năm nay, đã góp phần quan trọng trong việc tạo ra hành lang pháp lý để quản lý và kiểm soát chất lượng thực phẩm tại Việt Nam. Tuy nhiên, sau nhiều năm triển khai, hệ thống quản lý an toàn thực phẩm hiện nay vẫn còn tồn tại nhiều bất cập cần được giải quyết.
Một trong những vấn đề tồn tại là sự chồng chéo trong phân công và phân cấp giữa các cơ quan quản lý như Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công Thương. Điều này đã gây ra khó khăn trong việc phối hợp và xử lý vi phạm. Ngoài ra, bộ máy tổ chức quản lý an toàn thực phẩm tại địa phương còn thiếu đồng bộ và cồng kềnh. Trong khi đó, nguồn lực con người và kinh phí lại hạn chế, dẫn đến công tác thanh tra, kiểm tra chỉ mang tính hình thức.
Một điểm yếu lớn khác trong công tác quản lý an toàn thực phẩm hiện nay là việc hậu kiểm chưa được chú trọng đúng mức. Các doanh nghiệp sau khi tự công bố hoặc đăng ký bản công bố sản phẩm gần như không bị kiểm tra thường xuyên. Điều này đã tạo cơ hội cho thực phẩm kém chất lượng và giả mạo giấy tờ len lỏi vào thị trường. Việc quảng cáo thổi phồng công dụng của sản phẩm thực phẩm chức năng hoặc thực phẩm bổ sung cũng gây ra hiểu lầm nghiêm trọng cho người tiêu dùng.
Trước những bất cập này, Bộ Y tế đang xây dựng dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) với nhiều điểm mới. Dự thảo đề xuất tăng cường hậu kiểm, minh bạch hóa trách nhiệm trong toàn chuỗi sản xuất – kinh doanh. Đồng thời, dự thảo cũng bổ sung các hành vi bị cấm trong quảng cáo thực phẩm trên nền tảng trực tuyến. Dự thảo cũng đề xuất tăng mức phạt đối với các hành vi vi phạm, lên tới 200 triệu đồng đối với cá nhân và 400 triệu đồng đối với tổ chức.
Mục tiêu của việc sửa đổi Luật An toàn thực phẩm lần này là tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước, cải cách thủ tục hành chính, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đảm bảo an toàn sức khỏe cộng đồng trong bối cảnh thị trường thực phẩm ngày càng phức tạp. Việc sửa đổi này cũng nhằm đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng và yêu cầu của tình hình thực tế, giúp nâng cao chất lượng và an toàn của thực phẩm phục vụ cho đời sống của nhân dân.
Có thể thấy, việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về an toàn thực phẩm là cần thiết để đảm bảo sức khỏe của người dân. Đồng thời, việc tăng cường hiệu quả quản lý và xử lý nghiêm các vi phạm trong lĩnh vực này sẽ giúp tạo ra môi trường kinh doanh lành mạnh và đem lại niềm tin cho người tiêu dùng. Nếu như việc quản lý an toàn thực phẩm được cải thiện thì điều đó chắc chắn sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho toàn xã hội.