Từ ngày 1.1.2026, việc tính tiền đền bù khi Nhà nước thu hồi đất có thể sẽ trải qua những biến động đáng kể. Nguyên nhân chính nằm ở việc Luật Đất đai 2024 và Nghị định 151/2025/NĐ-CP quy định về việc xây dựng và áp dụng bảng giá đất mới, dựa trên nguyên tắc tiệm cận với giá thị trường.

Luật Đất đai 2024 và Nghị định 151/2025/NĐ-CP quy định rằng UBND cấp tỉnh sẽ có trách nhiệm xây dựng và quyết định bảng giá đất lần đầu. Bảng giá đất này sẽ được công bố và áp dụng từ ngày 1.1.2026. Hằng năm, UBND tỉnh sẽ tiếp tục quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1.1 của năm tiếp theo.

Theo quy định mới, giá đất của bảng giá đất sẽ được xây dựng theo khu vực, vị trí. UBND tỉnh sẽ công bố và áp dụng từ ngày 1.1.2026. Việc điều chỉnh bảng giá đất sẽ hướng tới mục tiêu tiệm cận với giá đất thị trường. Đồng thời, giá đền bù đất sẽ được tính theo giá đất cụ thể.

Tiền đền bù khi thu hồi đất sẽ được tính dựa trên giá đất cụ thể. Tại khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024, giá đất cụ thể được xác định bằng phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất. Công thức tính như sau: Giá đất của thửa đất cần định giá (1m2) = giá đất trong bảng giá đất của thửa đất cần định giá x hệ số điều chỉnh giá đất.

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá đất được quy định tại Điều 8 Nghị định 71/2024/NĐ-CP bao gồm vị trí, địa điểm của thửa đất, khu đất; điều kiện về giao thông, cấp thoát nước, cấp điện; diện tích, kích thước, hình thể của thửa đất, khu đất; các yếu tố liên quan đến quy hoạch xây dựng; hiện trạng môi trường, an ninh; thời hạn sử dụng đất và các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá đất phù hợp với điều kiện thực tế, truyền thống văn hóa, phong tục tập quán của địa phương.

Do đó, bắt đầu từ ngày 1.1.2026, với việc áp dụng giá đất thị trường, tiền đền bù khi Nhà nước thu hồi đất có thể sẽ cao hơn so với hiện nay. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp ngoại lệ, như bồi thường bằng việc cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê. Trong trường hợp này, giá đất tính tiền thuê đất sẽ là giá đất cụ thể do UBND cấp có thẩm quyền quyết định ngay tại thời điểm phê duyệt.

Thành phố Cần Thơ sẽ tiếp tục áp dụng tạm thời 3 bảng giá đất cũ của các địa phương là Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2025. Quyết định này nhằm giúp thành phố ổn định chính sách đất đai sau khi được sáp nhập, trong khi chờ xây dựng bảng giá đất mới áp dụng thống nhất toàn thành phố từ năm 2026.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Ngô Thái Chân cho biết, nhiều khu vực giáp ranh giữa ba đơn vị hành chính cũ dù liền kề nhưng có chênh lệch lớn về giá đất chính sách bồi thường. Điều này gây khó khăn trong quản lý và thực hiện chính sách đền bù, giải phóng mặt bằng. Sở Nông nghiệp và Môi trường đã kiến nghị UBND thành phố Cần Thơ cho phép tiếp tục sử dụng 3 bảng giá đất cũ đến ngày 31 tháng 12 năm 2025.

Ông Chân cũng cho biết, việc xây dựng bảng giá đất mới cần khoảng 6-7 tháng và sẽ được trình Hội đồng nhân dân thành phố xem xét, phê duyệt để có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2026. Về mặt pháp lý, ông Ngô Thái Chân khẳng định việc tiếp tục áp dụng các văn bản quy phạm pháp luật, trong đó có bảng giá đất và chính sách bồi thường của ba địa phương cũ là hoàn toàn phù hợp với quy định của pháp luật.

Từ cơ sở pháp lý đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã trình UBND TP Cần Thơ để tiếp tục trình Hội đồng nhân dân thành phố xem xét, ban hành nghị quyết cho phép sử dụng tạm thời 3 bảng giá đất và 3 chính sách bồi thường cũ.

Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Trần Văn Lâu cho biết, việc xây dựng bảng giá đất thống nhất cho TP Cần Thơ mới cần ít nhất 6 tháng. Thành phố sẽ phải tiến hành rà soát, đánh giá tình hình đất đai và định giá đất một cách cụ thể để xây dựng bảng giá đất mới phù hợp và thống nhất.

Như vậy, trong thời gian tới, thành phố Cần Thơ sẽ tiếp tục áp dụng các bảng giá đất cũ để đảm bảo ổn định chính sách đất đai. Đồng thời, thành phố cũng sẽ tích cực triển khai xây dựng bảng giá đất mới để áp dụng thống nhất toàn thành phố từ năm 2026.