Tình trạng “bắt cóc online” nhắm vào học sinh, sinh viên đang ngày càng gia tăng và gây ra nhiều lo ngại trong dư luận. Những kẻ xấu đang lợi dụng sự phát triển của công nghệ để thực hiện các hành vi lừa đảo tinh vi, khiến nạn nhân tự cách ly và thực hiện các hành động theo yêu cầu của chúng mà không cần tiếp cận trực tiếp.

Thực tế gần đây cho thấy, thanh thiếu niên đang trở thành mục tiêu dễ dàng của tội phạm mạng. Các chuyên gia cho rằng, đây là hệ quả của việc thế giới ảo dần lấn át thế giới thực. Tiến sĩ Đặng Vũ Cảnh Linh, phó viện trưởng Viện Đào tạo, Bồi dưỡng cán bộ và Nghiên cứu khoa học, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cho rằng: ‘Thế giới ảo đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của thanh thiếu niên. Tuy nhiên, nếu không có kỹ năng sống và kiến thức cần thiết, các em sẽ dễ dàng trở thành nạn nhân của tội phạm mạng.’

Thủ đoạn của tội phạm mạng là khai thác sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) kết hợp với kịch bản được dàn dựng công phu. Chúng nhắm vào những nhóm dễ tổn thương như người cao tuổi, phụ nữ và đặc biệt là trẻ em. Các đối tượng thường tiếp cận trẻ vị thành niên một cách có hệ thống, đánh vào những ‘lỗ hổng’ trong nhận thức, sự thiếu kinh nghiệm sống, hiểu biết hạn chế về pháp luật và tâm lý chưa ổn định.

Để bảo vệ thế hệ trẻ, vai trò của gia đình được đặt lên hàng đầu. Cha mẹ cần dành thời gian trò chuyện, lắng nghe và thấu hiểu suy nghĩ của con để định hướng, chia sẻ và trang bị kỹ năng và kiến thức sống cần thiết. Việc giáo dục pháp luật và kỹ năng sống cho thanh thiếu niên cần được đẩy mạnh từ cả gia đình và nhà trường.

Cần tạo ra nhiều sân chơi, hoạt động xã hội lành mạnh, môi trường giao tiếp thực tế giúp các em hình thành nhân cách, phát triển toàn diện và biết cách bảo vệ bản thân trong thế giới số đầy biến động. Về mặt pháp luật, cần tăng cường chế tài xử phạt mạnh mẽ hơn để đủ sức răn đe, đầu tư xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin hiện đại, kiểm soát hiệu quả các luồng thông tin trên mạng.

Mỗi người cần tự bảo vệ mình trước tội phạm mạng bằng cách giữ sự tỉnh táo khi giao tiếp trên môi trường mạng, đặc biệt với người lạ. Cần thường xuyên cập nhật thông tin thời sự, chính trị, pháp luật để nâng cao nhận thức, tránh trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo.

Ngày 1/8, tại Hà Nội, Thường trực Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) Trung ương do Thứ trưởng Bộ Tư pháp, Phó Chủ tịch Hội đồng Nguyễn Thanh Ngọc làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với Đài Truyền hình Việt Nam (THVN) về truyền thông chính sách và phổ biến giáo dục pháp luật. Cuộc làm việc này nhằm triển khai Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới và Nghị quyết số 140/NQ-CP của Chính phủ.

Đại diện Đài THVN cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2025, lãnh đạo đài đã chỉ đạo sâu sát để triển khai truyền thông chính sách pháp luật và PBGDPL một cách toàn diện và khoa học. Công tác tổ chức truyền thông chính sách pháp luật được thực hiện thường xuyên, kịp thời với nhiều hình thức đa dạng và phong phú. Các nội dung tuyên truyền được truyền tải bằng nhiều thể loại chương trình, đảm bảo vừa có bề rộng, chiều sâu, vừa có tính toàn diện và điểm nhấn.

Bên cạnh những kết quả đạt được, đại diện Đài THVN cũng thẳng thắn chia sẻ về một số hạn chế. Đội ngũ nhân sự thực hiện công tác tuyên truyền và chuyên gia tư vấn trong lĩnh vực này còn mỏng so với nhu cầu. Việc phối hợp với các Bộ, ban, ngành liên quan trong lĩnh vực truyền thông chính sách pháp luật và PBGDPL còn một số hạn chế nhất định.

Tại buổi làm việc, các đại biểu đã thảo luận và đề xuất nhiều giải pháp để nâng cao hiệu quả truyền thông chính sách pháp luật và PBGDPL. Các đại biểu mong muốn các cơ quan chủ trì xây dựng chính sách cần chủ động hơn trong cung cấp thông tin cho báo chí, tạo diễn đàn cho người dân trao đổi, phản biện. Nhà nước cũng cần quan tâm đến cơ chế đặt hàng với cơ quan báo chí để có thêm nguồn lực thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Kết luận buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc cho rằng các cơ quan báo chí, trong đó có Đài THVN, có những thuận lợi cơ bản khi Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết 197/2025/QH15 đều quy định nguồn lực cho công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Thứ trưởng đề nghị Đài THVN tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết số 140/NQ-CP theo hướng chuyên sâu, phối hợp với Bộ Tư pháp để mở chuyên mục ‘Tiêu điểm chính sách’, tạo diễn đàn cho chuyên gia và nhà làm luật trao đổi, thảo luận và hiến kế chính sách.