Trong xã hội hiện đại, ngày càng có nhiều ví dụ về những cá nhân đạt được thành công mà không cần đến bằng cấp đại học. Một trong số đó là Thanh Tâm, 27 tuổi, người đã trở thành giám đốc của một công ty cung ứng hàng Hàn Quốc, đồng thời sở hữu nhà hàng và đầu tư vào một số doanh nghiệp khác. Không có bằng cấp đại học, nhưng Tâm đã tự học tiếng Hàn và dạy tiếng Việt cho người nước ngoài như một cách để rèn luyện ngôn ngữ và tìm hiểu văn hóa.

Tâm chia sẻ rằng chìa khóa cho thành công của cô là kỷ luật và tinh thần tự học. Cô cũng nhấn mạnh rằng việc không có bằng cấp đã giúp cô giữ được sự khiêm tốn và biết ơn. Mặc dù đã đạt được thành công ở tuổi trẻ, Tâm vẫn bày tỏ sự tiếc nuối vì không có cơ hội học đại học, nơi cô có thể tiếp cận tri thức hệ thống và có cái nhìn toàn diện hơn về thế giới.

Anh Trần Quang Vinh, 37 tuổi, sống tại San Francisco, Mỹ, cũng là một tấm gương sáng cho những người không học đại học nhưng vẫn đạt được thành công. Vinh đã tự học công nghệ từ nhỏ và được các công ty lớn như Google và Facebook mời về làm việc. Hiện anh là lãnh đạo đội thiết kế trí tuệ nhân tạo cho Meta.

Những trường hợp như Vinh và Tâm không phải là ngoại lệ. Theo công ty nghiên cứu Wealth-X, gần 30% tỷ phú thế giới không có bằng cử nhân. PGS.TS Nguyễn Thị Tố Quyên, Khoa Xã hội học và Phát triển, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, cho rằng mọi người không nên hiểu sai rằng ‘có thể thành công không cần học hành’. Các tỷ phú hay những người thành công chỉ không có bằng cấp, nhưng họ không ngừng học hỏi qua các kênh khác nhau.

Chuyên gia hướng nghiệp Nguyễn Việt Linh, Hà Nội, có quan điểm rằng, trừ một số lĩnh vực đặc thù, nhiều doanh nghiệp hiện nay ưu tiên kỹ năng hơn đào tạo chính quy. Trong tư duy tuyển dụng quốc tế cũng không phân biệt giới tính, độ tuổi, bằng cấp. Dữ liệu từ LinkedIn cho thấy số tin tuyển dụng không yêu cầu bằng cấp tại Anh tăng 90% trong năm 2021-2022. Tại Mỹ, 20% tin tuyển dụng không đòi hỏi bằng đại học. 75% chuyên gia tuyển dụng cho rằng kỹ năng thực tế là tiêu chí quan trọng nhất.

Các chuyên gia và doanh nhân cho rằng học đại học không quan trọng bằng có đam mê với việc mình làm. Ngô Đình Tuấn, 32 tuổi, quê Thanh Hóa, đã bỏ học đại học để theo đuổi đam mê với nông nghiệp và hiện có doanh thu khoảng một tỷ đồng mỗi năm.

Dù vậy, các chuyên gia vẫn nhấn mạnh tầm quan trọng của tinh thần học tập suốt đời. PGS.TS Tố Quyên cho rằng trong thời đại số, người học có thể tiếp cận tri thức qua nhiều nguồn khác nhau, bao gồm sách vở, mạng xã hội, đồng nghiệp và những người xung quanh. ‘Quan trọng là giữ được tinh thần học tập suốt đời’, bà nói.

Ngày 31/7 vừa qua đã trở thành một dấu mốc buồn trong cộng đồng giáo dục và giới trẻ khi ông Hoàng Nam Tiến, Phó chủ tịch Hội đồng trường Đại học FPT, qua đời đột ngột. Sự ra đi của ông đã để lại nhiều tiếc nuối và thương tiếc trong lòng những người đã từng được tiếp xúc với ông, đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục và phát triển con người.

Trước khi ra đi, ông Hoàng Nam Tiến đã để lại nhiều dấu ấn với những phát ngôn truyền cảm hứng về giáo dục, nhân sự và phát triển con người. Những thông điệp mà ông muốn truyền tải đã trở thành kim chỉ nam cho nhiều thế hệ học sinh, sinh viên và người trẻ trên con đường phát triển bản thân. Một trong những thông điệp quan trọng mà ông Hoàng Nam Tiến muốn nhấn mạnh là tầm quan trọng của việc học tập suốt đời.

Theo ông Hoàng Nam Tiến, trong thời đại hiện nay, kiến thức mà chúng ta tiếp thu có thể trở nên lạc hậu nhanh chóng. Chính vì vậy, con người phải học tập liên tục để tồn tại và phát triển. Ông nhấn mạnh rằng khả năng tự học và học tập suốt đời là yếu tố căn bản để đảm bảo phát triển bền vững và liên tục trong cuộc đời. Ông cũng đề xuất việc học tập nên được thực hiện theo mô hình 5 chiều, bao gồm: học từ thầy cô, sếp, những người có kinh nghiệm; học từ những người đồng hành, bạn bè; học từ những người trẻ; học từ trí tuệ nhân tạo; và tự học tập suốt đời.

Ngoài ra, ông Hoàng Nam Tiến cũng nhấn mạnh rằng cần phải thay đổi tư duy và bổ sung những kỹ năng mới để thích ứng với thời đại. Trong kỷ nguyên số, ông cho rằng bằng cấp không còn là tiêu chí quan trọng nhất. Thay vào đó, năng lực, trình độ và thái độ làm việc của nhân sự mới là điều quan trọng. Ông khuyên người trẻ nên có lối sống khác biệt, làm những điều có giá trị và nổi bật để không bị hòa tan trong đám đông.

Ông Hoàng Nam Tiến cũng chia sẻ rằng học giỏi và làm giỏi là hai việc khác nhau. Để học giỏi, con người cần có trí nhớ tốt, chăm chỉ và thông minh. Tuy nhiên, để làm giỏi, cần có khả năng thích ứng linh hoạt, kỹ năng quan hệ xã hội và khả năng làm việc nhóm. Điều này đòi hỏi người trẻ phải có một tư duy và bộ kỹ năng phù hợp với thời đại.

Cuối cùng, ông Hoàng Nam Tiến nhấn mạnh rằng đừng chỉ lấy giỏi Văn, Toán để đánh giá người trẻ. Mỗi người có một năng lực và điểm xuất sắc riêng, và cần được đánh giá dựa trên những tiêu chí đa dạng. Ông muốn nhấn mạnh rằng sự phát triển của con người là một quá trình phức tạp và đa chiều, và cần được tiếp cận một cách toàn diện.

Thông qua những phát ngôn truyền cảm hứng của mình, ông Hoàng Nam Tiến đã để lại một di sản giáo dục quý giá cho thế hệ trẻ. Những thông điệp của ông sẽ tiếp tục được lan tỏa và trở thành động lực cho nhiều người trên con đường học tập và phát triển bản thân. Chúng ta có thể tìm hiểu thêm về những quan điểm giáo dục của ông Hoàng Nam Tiến tại FPT.edu.vn và các nền tảng truyền thông khác.