Diễn đàn Nghiên cứu và Phát triển (R&D) Việt Nam 2025 đã diễn ra tại tỉnh Ninh Bình vào ngày 30-31/7, do Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) phối hợp với UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức. Sự kiện này quy tụ hàng trăm chuyên gia, nhà khoa học hàng đầu trong và ngoài nước, cùng các nhà hoạch định chính sách và đại diện doanh nghiệp.

GS.TS Nguyễn Đức Khương, Chủ tịch AVSE Global, nhấn mạnh ý nghĩa đặc biệt của việc tổ chức sự kiện tại Tràng An, Ninh Bình – di sản thế giới kép duy nhất tại Đông Nam Á và là kinh đô đầu tiên của Việt Nam. Ông cho rằng sự kiện này là cơ hội để các chuyên gia và nhà khoa học chia sẻ khát vọng và giấc mơ về sự phát triển của Việt Nam.

Kinh nghiệm quốc tế từ các quốc gia như Pháp, Hàn Quốc, Singapore hay Israel đã cho thấy R&D là động lực cốt lõi giúp các quốc gia bứt phá. Một nghiên cứu trên 35 quốc gia OECD chỉ ra rằng, 1% tăng chi tiêu cho R&D có thể giúp tăng 2,83% GDP thực tế. Tuy nhiên, tại Việt Nam, tỷ trọng chi tiêu cho R&D trên GDP vẫn còn khiêm tốn so với yêu cầu phát triển.

Tại sự kiện, ông Nguyễn Trung Kiên – Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài – đã hoan nghênh sáng kiến của AVSE Global và nhấn mạnh vai trò quan trọng của cộng đồng hơn 6 triệu người Việt Nam ở 130 quốc gia và vùng lãnh thổ. Ông tin rằng cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài có đóng góp rất lớn trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

Diễn đàn R&D 2025 tập trung thảo luận sâu vào ba trụ cột chính, bao gồm lộ trình R&D Việt Nam 2025–2030, khung chính sách quốc gia về R&D và kế hoạch hành động đầu tư R&D theo ngành. Sự kiện có sự tham gia của các khách mời đặc biệt, những nhà tư tưởng có ảnh hưởng toàn cầu.

Với sự hội tụ của trí tuệ và tâm huyết, Diễn đàn R&D Việt Nam 2025 được kỳ vọng sẽ biến những thách thức thành cơ hội, đề ra những giải pháp cụ thể để đưa Việt Nam trở thành một trung tâm R&D mới nổi của khu vực, vươn lên mạnh mẽ trong kỷ nguyên đổi mới sáng tạo.

Khánh Hòa đang trên đà trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030, với mục tiêu trở thành một cực tăng trưởng và trung tâm khu vực về kinh tế biển, công nghiệp công nghệ cao, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Tại hội thảo “Khánh Hòa – hiện thực hóa tầm nhìn thành phố trực thuộc Trung ương đột phá trong kỷ nguyên mới”, ông Chu Thúc Đạt, phó cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ, cho biết tỉnh đã đạt được những bước tiến đột phá trong thời gian gần đây.

Tăng trưởng kinh tế của Khánh Hòa đã đạt hai con số trong hai năm liên tiếp (10,35% năm 2023 và 10,16% năm 2024), với cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, tập trung vào du lịch, công nghiệp chế biến chế tạo và xây dựng hạ tầng. Tỉnh đã sớm xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là giải pháp căn cơ, lâu dài cho mục tiêu phát triển nhanh, bền vững.

Hiện, Khánh Hòa đã triển khai chuyển đổi số toàn diện với ba trụ cột là chính quyền số, kinh tế số và xã hội số. Tỉnh đang tập trung xây dựng đô thị thông minh, xếp hạng về chuyển đổi số của Khánh Hòa nằm trong 20 địa phương dẫn đầu. Tỉnh cũng đã quan tâm đầu tư nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ về biển và đại dương cùng với Viện Hải Dương học; lên kế hoạch xây dựng Trung tâm nghiên cứu quốc gia về công nghệ đại dương.

Tuy nhiên, ông Đạt cũng lưu ý địa phương cần tránh việc chỉ nhấn mạnh vào chi đầu tư cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số mà không đặt mục tiêu đo lường hiệu quả. Phân bổ nguồn lực khoa học công nghệ cho các cơ sở nghiên cứu phải dựa trên hiệu quả. Tỉnh cũng cần kết nối đưa bộ ba khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số bằng cơ chế quản lý, giải pháp điều hành và phân bổ nguồn lực.

Ông Trần Quốc Nam, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, khẳng định mục tiêu đưa địa phương trở thành thành phố trực thuộc Trung ương thứ 7 của cả nước vào năm 2030 đang “từng bước thành hiện thực”. Trong giai đoạn 2021-2025, tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh luôn đạt ở mức cao, từ 8% trở lên; quy mô nền kinh tế sau sắp xếp đạt trên 175.000 tỷ đồng.

Để hiện thực hóa khát vọng phát triển nhanh và bền vững, Khánh Hòa nhận diện rõ ba điểm nghẽn lớn cần tập trung tháo gỡ, gồm: hoàn thiện đồng bộ hạ tầng chiến lược; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và kiên quyết xử lý dứt điểm các công trình, dự án tồn đọng kéo dài. Với những bước tiến đột phá và định hướng rõ ràng, Khánh Hòa đang nỗ lực để trở thành một thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030, góp phần thúc đẩy sự phát triển của khu vực và cả nước.

Ông Chu Thúc Đạt cũng nhấn mạnh rằng việc xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số sẽ giúp Khánh Hòa tạo ra những giá trị mới và đột phá trong phát triển kinh tế – xã hội. Từ đó, địa phương có thể tận dụng tối đa các nguồn lực để tạo ra những sản phẩm và dịch vụ mới, tăng cường năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

Quốc hội khóa XV đã chính thức thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số, một văn bản pháp lý quan trọng nhằm điều chỉnh và thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực công nghệ số tại Việt Nam. Một trong những điểm nổi bật của luật này là quy định cụ thể về việc nhận dạng sản phẩm công nghệ số sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI).

Theo quy định của luật, các sản phẩm công nghệ số thuộc Danh mục sản phẩm công nghệ số tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo bắt buộc phải có dấu hiệu nhận dạng để người sử dụng hoặc máy có thể nhận biết. Điều này không chỉ giúp người dùng hiểu rõ khi họ đang tương tác với một hệ thống AI mà còn đảm bảo tính minh bạch và bảo vệ quyền lợi của họ. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng một môi trường công nghệ số an toàn, minh bạch và trách nhiệm.

Lật sang Luật Công nghiệp công nghệ số, chúng ta thấy rằng văn bản này bao gồm 6 chương với 51 điều, trong đó có một chương riêng dành cho việc quy định về trí tuệ nhân tạo. Cụ thể, Điều 44 của luật này đã nêu rõ về dấu hiệu nhận dạng đối với hệ thống trí tuệ nhân tạo. Theo đó, các hệ thống trí tuệ nhân tạo tương tác trực tiếp với con người phải thông báo cho người sử dụng biết rằng họ đang tương tác với một hệ thống AI, trừ trường hợp người sử dụng đã rõ về việc này.

Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ sẽ có nhiệm vụ ban hành Danh mục sản phẩm công nghệ số tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo và tổ chức kiểm tra việc thực hiện quy định về dấu hiệu nhận dạng đối với hệ thống trí tuệ nhân tạo. Điều này cho thấy sự quan tâm của nhà nước đến việc kiểm soát và đảm bảo chất lượng của các sản phẩm công nghệ số, đặc biệt là những sản phẩm sử dụng AI.

Lật sang các nguyên tắc phát triển, cung cấp, triển khai sử dụng trí tuệ nhân tạo, luật đã quy định 7 nguyên tắc cơ bản. Các nguyên tắc này bao gồm phục vụ sự thịnh vượng và hạnh phúc của con người, tiếp cận bao trùm và công bằng, tôn trọng các giá trị đạo đức và quyền con người, bảo đảm minh bạch và trách nhiệm giải trình, bảo đảm an toàn và an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu cá nhân, và tuân thủ pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Để triển khai các nguyên tắc này, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ sẽ hướng dẫn cụ thể cho các ngành, lĩnh vực được phân công. Điều này cho thấy sự linh hoạt trong việc áp dụng các quy định của luật vào thực tiễn.

Cuối cùng, Luật Công nghiệp công nghệ số sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Đây là thời điểm mà các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân sẽ phải tuân thủ các quy định mới về công nghiệp công nghệ số, bao gồm cả những quy định về trí tuệ nhân tạo.

More information about Luật Công nghiệp công nghệ số có thể được tìm thấy trên trang web của Bộ Khoa học và Công nghệ hoặc các nguồn tin cậy khác.