Ngày 28/7, Bộ Công an đã đưa ra cảnh báo về một hình thức lừa đảo mới và tinh vi được gọi là “bắt cóc online”. Hình thức này nhắm vào học sinh, sinh viên và những người trẻ nhẹ dạ, cả tin, và có thể khiến nạn nhân bị khống chế, điều khiển như trong một vụ bắt cóc thật sự mà không cần sự tiếp xúc trực tiếp.

Thông tin từ Bộ Công an cho biết, vào ngày 26/7, Công an xã Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh, đã thành công ngăn chặn một vụ lừa đảo sử dụng thủ đoạn “bắt cóc, tống tiền online”. Vụ việc liên quan đến một thiếu niên bị một nhóm người lạ gọi điện, thông báo rằng người này đang bị bắt cóc và yêu cầu gia đình chuyển khoản 250 triệu đồng để chuộc người. Nhờ sự vào cuộc nhanh chóng của Công an xã Thạch Hà và các đơn vị khác, cháu N, người bị lừa đảo, đã được tìm thấy tại một khách sạn trên địa bàn. Cháu N cho biết đã bị một nhóm đối tượng gọi điện, tự xưng là công an và cáo buộc cháu liên quan đến đường dây rửa tiền. Các đối tượng yêu cầu cháu giữ bí mật, không thông báo với ai và thuê phòng khách sạn để “hợp tác điều tra”.

Bộ Công an phân tích rằng thủ đoạn lừa đảo này được dàn dựng bài bản qua 3 giai đoạn. Đầu tiên, các đối tượng sẽ gọi điện cho nạn nhân, tự xưng là cán bộ công an và đưa ra cáo buộc bịa đặt. Sau đó, họ sẽ tạo tâm lý hoảng loạn và yêu cầu nạn nhân giữ bí mật, không thông báo với ai. Cuối cùng, các đối tượng sẽ ép nạn nhân rời khỏi nơi ở và cắt đứt liên lạc. Sau đó, họ sẽ dựng kịch bản giả và yêu cầu chuyển tiền.

Trước những thủ đoạn lừa đảo tinh vi này, Bộ Công an khuyến cáo học sinh, sinh viên và phụ huynh cần cảnh giác và tuyên truyền cho người thân và bạn bè về phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm này. Cơ quan công an sẽ trực tiếp gửi giấy mời, giấy triệu tập hoặc gửi qua công an địa phương, không làm việc qua điện thoại và không yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng. Người dân cần báo ngay cho cơ quan công an khi phát hiện các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo.

Như vậy, để phòng tránh những vụ lừa đảo kiểu “bắt cóc online”, người dân, đặc biệt là học sinh, sinh viên cần nâng cao cảnh giác và có kiến thức về các thủ đoạn lừa đảo trên mạng. Đồng thời, cơ quan công an cũng kêu gọi người dân tích cực cung cấp thông tin và phối hợp với cơ quan chức năng để ngăn chặn những hoạt động lừa đảo này.

Công an xã Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh, vừa thành công ngăn chặn một vụ lừa đảo tinh vi với thủ đoạn giả danh công an, dàn cảnh ‘bắt cóc, tống tiền online’. Sự việc đã được ngăn chặn kịp thời, bảo vệ an toàn cho một thiếu niên và tránh thiệt hại tài sản lên tới hàng trăm triệu đồng cho người dân.

Vào ngày 26-7, anh Đ.V.T, trú tại tỉnh Lâm Đồng, đã trình báo với Công an xã Thạch Hà về việc con trai anh, cháu Đ.M.N, bị một nhóm người lạ gọi điện thông báo đang bị bắt cóc và yêu cầu gia đình chuyển khoản 250 triệu đồng để chuộc người. Trước đó, anh T. và cháu N. cùng gia đình vừa từ tỉnh Đắk Nông về quê tại xã Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh chơi.

Công an xã Thạch Hà đã nhanh chóng vào cuộc, trấn an gia đình và ngăn chặn việc chuyển tiền. Cơ quan chức năng đã phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự và Công an các xã, phường trên địa bàn tiến hành xác minh. Sau hơn một giờ, lực lượng chức năng đã xác định và tìm thấy cháu N. tại một khách sạn trên địa bàn phường Thành Sen, tỉnh Hà Tĩnh.

Bước đầu, cháu N. cho biết đã bị một nhóm đối tượng gọi điện, tự xưng là Công an và cáo buộc cháu liên quan đến đường dây rửa tiền. Các đối tượng yêu cầu cháu giữ bí mật, không thông báo với ai, thuê phòng khách sạn để ‘hợp tác điều tra’ và cung cấp thông tin người thân. Cháu N. đã làm theo mọi hướng dẫn của nhóm đối tượng mà không hay biết mình đang là nạn nhân của một vụ lừa đảo tinh vi.

Công an xã Thạch Hà đã kịp thời ngăn chặn vụ lừa đảo, bảo vệ an toàn cho cháu N. và ngăn chặn thiệt hại tài sản cho gia đình. Sự việc này một lần nữa cảnh báo người dân, đặc biệt là các bậc phụ huynh, cần tăng cường giám sát và giáo dục con em mình về các thủ đoạn lừa đảo trên mạng internet, cũng như nâng cao cảnh giác trước những tình huống đáng ngờ.

Lừa đảo trực tuyến đang trở thành một vấn đề cấp bách trong thời đại số, đòi hỏi sự quan tâm và cảnh giác cao độ từ cộng đồng. Theo số liệu thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông, Việt Nam hiện có hơn 70 triệu người sử dụng Internet trên tổng số hơn 100 triệu dân, đứng đầu khu vực về mật độ sử dụng mạng xã hội và dịch vụ trực tuyến. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ cũng dẫn đến sự gia tăng mạnh mẽ của các hình thức lừa đảo trực tuyến.

Hàng loạt vụ việc người dân bị lừa mất hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ đồng qua mạng xã hội, email giả mạo, ứng dụng độc hại, website lừa đảo… đã được ghi nhận tại nhiều địa phương. Các đối tượng lừa đảo ngày càng trở nên tinh vi, sử dụng công nghệ cao để qua mặt cả những người có hiểu biết. Mục tiêu cuối cùng của họ luôn là chiếm đoạt tài sản thông qua thủ đoạn giả danh, đánh vào tâm lý sợ hãi, nhẹ dạ, lòng tham hoặc sự thiếu cảnh giác của nạn nhân.

Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) đã phát hành tài liệu hướng dẫn ‘Kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến’, trong đó tổng hợp nhiều phương thức và kịch bản lừa đảo phổ biến. Các hình thức lừa đảo phổ biến hiện nay bao gồm giả mạo cơ quan nhà nước, công an, tòa án… gọi điện yêu cầu phối hợp điều tra, chuyển tiền phục vụ kiểm tra tài chính; lừa đảo trúng thưởng, việc làm, đầu tư sinh lời cao, yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân hoặc chuyển tiền đặt cọc; tấn công bằng mã độc thông qua ứng dụng giả mạo, file đính kèm trong email, hoặc liên kết chứa mã độc; giả danh người thân qua mạng xã hội, dùng ảnh, video giả (deepfake) nhờ chuyển tiền gấp; tấn công tài khoản ngân hàng, ví điện tử thông qua các kỹ thuật phishing (giả mạo), smishing (tin nhắn lừa đảo), vishing (cuộc gọi lừa đảo)…

Để tự bảo vệ trên không gian mạng, Cục An toàn thông tin đã đưa ra 5 nhóm kỹ năng thiết yếu. Thứ nhất là kỹ năng nhận biết, giúp người dân kịp thời phát hiện nguy cơ. Người dùng cần nắm được cách tiếp cận, phương thức lừa đảo và kịch bản thường gặp. Thứ hai là kỹ năng phát hiện, giúp người dùng nhận diện các dấu hiệu lừa đảo qua các kênh như cuộc gọi, email, mạng xã hội, website, ứng dụng… Thứ ba là kỹ năng xử lý, khi nghi ngờ hoặc đã rơi vào bẫy lừa đảo, người dân cần biết cách xử lý đúng đắn. Thứ tư là kỹ năng phòng tránh, với nguyên tắc quan trọng là ‘phòng hơn chống’. Cuối cùng là kỹ năng bảo vệ lâu dài, với ‘3 nguyên tắc vàng’ và ‘6 KHÔNG’.

Cần sự chung tay của cả cộng đồng trong việc phòng chống lừa đảo trực tuyến. Lừa đảo trực tuyến là tội phạm công nghệ cao, khó kiểm soát và dễ lan rộng. Do đó, việc chủ động nhận diện và cảnh báo là vô cùng cần thiết. Bên cạnh sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, người dân cũng cần tích cực tham gia tuyên truyền, chia sẻ kiến thức phòng chống lừa đảo đến cộng đồng.