Ô nhiễm không khí tại Hà Nội và các tỉnh miền Bắc đang trở thành một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Dữ liệu từ ứng dụng đo chỉ số chất lượng không khí IQAir cho thấy Hà Nội đã được xếp là thành phố ô nhiễm nhất thế giới với chỉ số chất lượng môi trường không khí ở ngưỡng cao, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của cư dân.

Giáo sư – Phó giáo sư Nguyễn Thị Hoài An, nguyên Trưởng khoa Tai Mũi Họng Nhi, Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, hiện là Giám đốc chuyên môn Bệnh viện đa khoa An Việt, đã lên tiếng cảnh báo về những tác hại của ô nhiễm không khí. Không chỉ dừng lại ở ảnh hưởng đến phổi và hệ hô hấp, ô nhiễm không khí còn có thể gây tổn hại đến nhiều cơ quan khác của cơ thể, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết nắng nóng cực đoan.

Một số nhóm người được xác định là dễ bị ảnh hưởng từ ô nhiễm không khí, bao gồm người cao tuổi, phụ nữ có thai, trẻ em và những người có sức đề kháng yếu. Để bảo vệ sức khỏe, việc đeo khẩu trang khi ra đường là rất quan trọng. Tuy nhiên, cần chọn đúng loại khẩu trang phù hợp để đảm bảo hiệu quả.

Ngoài ra, PGS-TS Nguyễn Thị Hoài An cũng khuyên mọi người nên duy trì chế độ dinh dưỡng tốt để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, giúp ngăn ngừa và tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh. Trong điều kiện ô nhiễm không khí nặng như hiện nay, việc thường xuyên đi khám sức khỏe để theo dõi tình trạng sức khỏe của bản thân là rất cần thiết.

Cùng với đó, các biện pháp phòng ngừa như đóng kín cửa, sử dụng máy lọc không khí và rửa mũi họng bằng nước muối sinh lý cũng giúp giảm bớt tác hại của ô nhiễm không khí. Mọi người cần nâng cao cảnh giác và chủ động bảo vệ sức khỏe của mình trong tình hình ô nhiễm không khí hiện nay.

Để tìm hiểu thêm về các chỉ số chất lượng không khí và cách bảo vệ sức khỏe, vui lòng truy cập IQAir để có thông tin chi tiết và cập nhật.

Trong nỗ lực thu hẹp khoảng cách chăm sóc sức khỏe tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, mô hình y tế lưu động và tư vấn dinh dưỡng cộng đồng đang được triển khai mạnh mẽ. Đây là một giải pháp thiết thực, đặc biệt là đối với nhóm phụ nữ mang thai và bà mẹ nuôi con nhỏ tại các xã vùng sâu, vùng xa.

Khó khăn trong việc tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản tại các vùng này là một thách thức lớn. Khoảng cách địa lý, thiếu nhân lực, phương tiện và rào cản ngôn ngữ đã làm cho việc chăm sóc dinh dưỡng cho phụ nữ và trẻ em trở nên khó khăn. Trước tình hình đó, mô hình y tế lưu động và tư vấn dinh dưỡng tại chỗ đã được triển khai, nhằm đưa dịch vụ y tế đến gần hơn với người dân.

Tại nhiều địa phương, các đội y tế cơ động đã được thành lập, phối hợp cùng cán bộ y tế thôn bản để cung cấp các dịch vụ y tế thiết yếu. Các hoạt động này bao gồm cấp phát viên sắt, hướng dẫn thực hành bữa ăn dinh dưỡng, cân đo đánh giá thể trạng định kỳ và tư vấn chăm sóc thai sản tận nơi cho các bà mẹ. Mô hình này không chỉ giúp phụ nữ dân tộc thiểu số được tiếp cận dịch vụ y tế đầy đủ hơn mà còn góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về dinh dưỡng.

Theo TS.BS Huỳnh Nam Phương, Trưởng Phòng Quản lý khoa học – Viện Dinh dưỡng, ngành Y tế và chính quyền địa phương đã và đang triển khai nhiều hoạt động nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc dinh dưỡng cho phụ nữ và trẻ em vùng dân tộc thiểu số. Các hoạt động này bao gồm bổ sung viên sắt/axit folic định kỳ hoặc viên đa vi chất cho phụ nữ mang thai và sau sinh tại tuyến xã, tư vấn dinh dưỡng, chăm sóc thai kỳ, nuôi con bằng sữa mẹ thông qua mạng lưới cán bộ y tế thôn bản.

Mô hình chăm sóc dinh dưỡng trong 1000 ngày đầu đời được áp dụng tại nhiều xã vùng III trong khuôn khổ của Dự án 7 Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi theo mô hình chuẩn. Đến năm 2025, sau 3 năm triển khai, đã có 687 xã có mô hình đạt chuẩn trên tổng số 1354 xã vùng III toàn quốc.

Một số địa phương còn phối hợp với tổ chức quốc tế như Tầm nhìn thế giới, Save the Children thực hiện mô hình ‘Câu lạc bộ dinh dưỡng’, hỗ trợ thay đổi hành vi tích cực. Tuy nhiên, việc triển khai vẫn gặp không ít khó khăn về nguồn lực, nhận thức cộng đồng và tính bền vững.

Cán bộ y tế thôn bản giữ vai trò nòng cốt trong mô hình này, họ là người đồng bào, hiểu ngôn ngữ, nếp sống và tập quán nên dễ dàng truyền đạt kiến thức dinh dưỡng và tư vấn sức khỏe một cách gần gũi, hiệu quả hơn. Bên cạnh các dịch vụ y tế trực tiếp, một trong những yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả chăm sóc dinh dưỡng là truyền thông thay đổi hành vi.

Truyền thông thay đổi hành vi thông qua các hoạt động lồng ghép vào sinh hoạt cộng đồng là cách làm đang được một số tỉnh vùng cao triển khai hiệu quả. Tại các buổi họp bản, hội phụ nữ hoặc phiên chợ vùng cao, cán bộ y tế có thể phát tài liệu hướng dẫn, kể chuyện dinh dưỡng bằng tiếng dân tộc, tổ chức trò chơi kiến thức để giúp người dân dễ nhớ, dễ làm theo.

Dù còn nhiều thách thức, mô hình y tế lưu động và tư vấn dinh dưỡng tại bản đang chứng minh tính phù hợp với địa bàn vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn. Việc đầu tư thêm nguồn lực, trang thiết bị di động và chính sách hỗ trợ cho cán bộ y tế thôn bản sẽ là yếu tố then chốt để mô hình này lan rộng, tạo nền tảng vững chắc cho chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em vùng dân tộc thiểu số.

Giloy, một loại thảo dược được biết đến với tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, đang ngày càng trở nên phổ biến trong cộng đồng chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, việc sử dụng giloy một cách không kiểm soát có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe. Để đảm bảo an toàn, người dùng cần phải hiểu rõ về các tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng loại thảo dược này.

Theo bác sĩ Amitabh Parti, Giám đốc Khoa Nội tại Bệnh viện Fortis, Gurgaon, một trong những tác dụng phụ thường gặp của giloy là táo bón. Mặc dù giloy có công dụng hỗ trợ tiêu hóa, nhưng nếu sử dụng quá liều, một số người có thể gặp tình trạng táo bón. Người dùng nên ngừng sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu nhận thấy những thay đổi bất thường trong nhu động ruột. Việc theo dõi và điều chỉnh kịp thời có thể giúp ngăn chặn các vấn đề tiêu hóa trở nên trầm trọng hơn.

Giloy cũng có khả năng kiểm soát đường huyết tự nhiên, đặc biệt hữu ích với người mắc bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, nếu kết hợp cùng các loại thuốc điều trị tiểu đường, giloy có thể khiến lượng đường trong máu giảm mạnh, gây nguy hiểm. Do đó, người dùng cần phải thận trọng và theo dõi chặt chẽ mức đường huyết khi sử dụng giloy. Sự kết hợp này đòi hỏi sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ để tránh các biến chứng không mong muốn.

Một vấn đề khác cần lưu ý là khả năng kích hoạt bệnh tự miễn. Giloy là một loại thảo dược tăng cường miễn dịch, có thể kích thích hoạt động của hệ miễn dịch quá mức. Điều này đặc biệt nguy hiểm với những người mắc các bệnh tự miễn như lupus ban đỏ hoặc viêm khớp dạng thấp, vì dễ làm bệnh trở nặng. Người có tiền sử bệnh tự miễn nên cẩn trọng hoặc tránh dùng giloy để không làm tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.

Ngoài ra, giloy không được coi là an toàn với phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú. Hiện chưa có đủ bằng chứng y học khẳng định giloy an toàn cho những đối tượng này. Các chuyên gia khuyến cáo những người này nên tránh sử dụng để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé. Sự thận trọng này là cần thiết để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và child.

Tóm lại, mặc dù giloy có nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng việc sử dụng nó một cách thiếu kiểm soát có thể dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Người dùng cần phải thận trọng, hiểu rõ về các tác dụng phụ có thể xảy ra và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng. Chỉ khi được sử dụng một cách có kiểm soát và dưới sự giám sát của chuyên gia y tế, giloy mới có thể phát huy tối đa lợi ích của nó đối với sức khỏe.