Cá mao ếch, một loài cá có hình dạng độc đáo, đã trở thành một phần quan trọng của văn hóa ẩm thực tại nhiều vùng ven biển. Với vẻ ngoài không quá bắt mắt, thậm chí bị cho là kỳ dị, nhưng loài cá này lại ẩn chứa giá trị dinh dưỡng đáng kinh ngạc. Cá mao ếch không chỉ là một món ăn ngon miệng mà còn là một “kho báu” ẩm thực đầy bất ngờ, gắn liền với ký ức tuổi thơ của nhiều người.

Cá mao ếch, hay còn được gọi là cá cóc sạo hoặc cá mang ếch, sở hữu phần đầu khá giống với ếch và vây cá hình tròn bao phủ đầu và sống lưng. Loài cá này có kích thước tương đối lớn, thường dài từ 20-30 cm và nặng khoảng 3-5 kg. Cá mao ếch có thể được tìm thấy tại nhiều quốc gia như Thái Lan, Campuchia, Ấn Độ, Philippines… Tại Việt Nam, loài cá này thường sống trong hang, khe đá xa bờ ở vùng biển Vũng Tàu hoặc ở hạ lưu đồng bằng sông Cửu Long. Mùa cá mao ếch thường bắt đầu từ tháng 6 đến tháng 10.

Không chỉ hấp dẫn bởi hương vị ngọt thịt, cá mao ếch còn là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng. Loài cá này cung cấp lượng protein dồi dào, hỗ trợ quá trình xây dựng và phục hồi cơ bắp. Hàm lượng chất béo thấp, đặc biệt là ở những con sống trong môi trường tự nhiên, giúp hạn chế nguy cơ béo phì và các bệnh tim mạch. Cá mao ếch còn chứa omega-3 – loại axit béo có lợi cho tim mạch, giúp giảm cholesterol xấu và tăng cường sức khỏe não bộ.

Ngoài ra, cá mao ếch cũng giàu vitamin và khoáng chất như B12, D, selen, phốt pho…, đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hệ miễn dịch và duy trì sức khỏe xương. Một điểm cộng khác là cá mao ếch có lượng calorie thấp, phù hợp với những ai đang theo đuổi chế độ ăn uống lành mạnh hoặc cần kiểm soát cân nặng.

Hiện nay, cá mao ếch được xem là đặc sản có giá trị kinh tế cao tại nhiều vùng ven biển. Tùy theo kích cỡ và độ tươi ngon, cá mao ếch tươi sống có giá dao động từ 250.000 đến 400.000 đồng/kg, thậm chí cao hơn vào thời điểm khan hiếm.

Với phần thịt săn chắc, thơm ngọt, cá mao ếch được chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như: lẩu cá mao ếch, cá mao ếch nướng muối ớt, cá mao ếch kho tiêu, canh chua cá mao ếch… Đây đều là những món ăn không chỉ ngon miệng mà còn giàu giá trị dinh dưỡng, thường xuất hiện trong bữa cơm gia đình hoặc thực đơn nhà hàng đặc sản miền biển.

Dù vẻ ngoài có phần kỳ dị và cái tên lạ tai, cá mao ếch lại là một “kho báu” ẩm thực đầy bất ngờ của miền sông nước. Không chỉ ngon miệng, giàu dinh dưỡng mà còn có thể chế biến đa dạng món ăn, cá mao ếch ngày càng được thực khách ưa chuộng và săn tìm. Nhờ đó, cá mao ếch không chỉ là món ngon mà còn là một phần đặc sắc của văn hóa ẩm thực địa phương.

Quá trình lão hóa của con người không diễn ra đồng đều và có thể tăng tốc sau tuổi 50, một nghiên cứu mới nhất được công bố trên tạp chí Cell vào ngày 25 tháng 7 đã đưa ra kết luận này. Các nhà khoa học đã tiến hành phân tích sự thay đổi của protein theo thời gian trong các cơ quan khác nhau của cơ thể và phát hiện ra rằng, ở khoảng tuổi 50, quá trình lão hóa dường như tăng tốc.

Nghiên cứu này đã phân tích các mẫu mô từ 76 người có nguồn gốc Trung Quốc, tuổi từ 14 đến 68, những người đã chết do chấn thương não. Các mẫu mô này đại diện cho 8 hệ thống của cơ thể, bao gồm hệ tim mạch, miễn dịch và tiêu hóa. Kết quả cho thấy sự gia tăng liên quan đến tuổi tác trong biểu hiện của 48 protein liên quan đến bệnh, và các thay đổi sớm ở khoảng tuổi 30 tại tuyến thượng thận, nơi sản xuất các hormone khác nhau. Điều này phù hợp với dữ liệu trước đó, cho thấy rằng sự kiểm soát hormone và chuyển hóa là rất quan trọng.

Tuy nhiên, giữa tuổi 45 và 55, một điểm chuyển đổi đã xuất hiện với những thay đổi lớn trong mức độ protein. Sự thay đổi mạnh mẽ nhất được tìm thấy trong động mạch chủ, động mạch chính của cơ thể, nơi mang máu oxy hóa ra khỏi tim. Các nhà nghiên cứu đã xác định được một protein được sản xuất trong động mạch chủ, khi được truyền cho chuột, kích hoạt các dấu hiệu lão hóa tăng tốc.

Các phát hiện này bổ sung vào bằng chứng ngày càng tăng rằng lão hóa không phải là một quá trình tuyến tính, mà thay vào đó là một quá trình bị đánh dấu bởi các giai đoạn thay đổi nhanh chóng. Tuy nhiên, các nghiên cứu lớn hơn vẫn cần được thực hiện trước khi các nhà khoa học có thể gắn nhãn tuổi 50 là một điểm khủng hoảng.

Maja Olecka, một nhà nghiên cứu lão hóa tại Viện Leibniz về lão hóa – Fritz Lipmann ở Jena, Đức, cho biết: ‘Có những đợt thay đổi liên quan đến tuổi tác, nhưng vẫn khó đưa ra kết luận chung về thời điểm của các điểm uốn.’ Điều này cho thấy rằng vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu rõ hơn về quá trình lão hóa và các yếu tố ảnh hưởng đến nó.

Thông tin từ nghiên cứu này có thể giúp các nhà khoa học tìm ra các phương pháp can thiệp hiệu quả để làm chậm quá trình lão hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác. Đồng thời, cũng giúp con người có thể chủ động xây dựng lối sống lành mạnh và chăm sóc sức khỏe để đối phó với quá trình lão hóa.

Để biết thêm thông tin về nghiên cứu này, bạn có thể truy cập vào trang web của tạp chí Cell hoặc liên hệ với các nhà nghiên cứu trực tiếp.

Chế độ ăn uống đóng vai trò then chốt trong việc duy trì sức khỏe tổng thể, và một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng chế độ ăn Địa Trung Hải có thể mang lại những lợi ích đáng kể cho chất lượng tinh trùng cũng như khả năng sinh sản ở nam giới.

Được công bố trên tạp chí Nutrients, nghiên cứu này đã tiến hành đánh giá tác động của chế độ ăn Địa Trung Hải và thực phẩm siêu chế biến đối với các thông số về tinh trùng. Kết quả thu được cho thấy việc tuân thủ chế độ ăn Địa Trung Hải có mối tương quan tích cực đáng kể với các thông số tinh dịch. Điều này có thể được giải thích bởi thành phần giàu acid béo không bão hòa đa và các nguyên tố oligo có trong chế độ ăn này.

Ngoài ra, chế độ ăn Địa Trung Hải cũng có thể mang lại tác động tích cực lên trục hạ đồi-tuyến yên-tuyến sinh dục. Ngược lại, việc tiêu thụ một lượng lớn thực phẩm siêu chế biến có ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng của tinh hoàn. Do đó, nghiên cứu này ủng hộ vai trò của các can thiệp về chế độ ăn uống trong việc kiểm soát tình trạng vô sinh ở nam giới.

Để có thể áp dụng chế độ ăn Địa Trung Hải một cách đơn giản, bạn nên ưu tiên sử dụng thực phẩm nguyên, chưa qua chế biến như rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, hạt, dầu ô liu, cá, và một lượng vừa phải thịt gia cầm, trứng, và các sản phẩm từ sữa. Bên cạnh đó, hạn chế sử dụng thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm có chứa đường bổ sung, ngũ cốc tinh chế, bia rượu, và các thực phẩm siêu chế biến.

Việc tự chuẩn bị bữa ăn cũng được khuyến khích vì giúp kiểm soát nguồn nguyên liệu và lượng chất béo, đường. Ngoài ra, lối sống Địa Trung Hải cũng nhấn mạnh việc dành thời gian cho thiên nhiên và tăng cường sự gắn kết giữa mọi người bằng một bữa ăn lành mạnh tự nấu.

Nutrients: Adherence to the Mediterranean Diet is Associated with Better Sperm Quality and Lower Ultra-Processed Food Consumption