Cuối năm 2023, một bộ phim tài liệu Panorama đã tiết lộ chi tiết về cuộc tấn công mạng tàn phá công ty hậu cần Knights of Old Group (KNP Logistics) của Anh, một cái tên nổi tiếng trong ngành vận tải và logistics. Sự sụp đổ của công ty này là lời cảnh báo nghiêm trọng cho các doanh nghiệp về những nguy cơ tiềm ẩn từ các cuộc tấn công mạng.

Cuộc tấn công bắt đầu từ ngày 26/6/2023, khi một nhóm tin tặc xâm nhập vào hệ thống mạng của Knights of Old thông qua một tài khoản nhân viên với mật khẩu yếu. Từ điểm vào này, chúng nhanh chóng tiếp cận các hệ thống nhạy cảm và triển khai mã độc tống tiền, không chỉ mã hóa dữ liệu mà còn đe dọa công bố thông tin nội bộ và dữ liệu khách hàng lên mạng. Đây là một chiến thuật tống tiền kép nhằm gia tăng áp lực buộc công ty phải trả tiền chuộc.

Dù Knights of Old đã tuân thủ các tiêu chuẩn bảo mật dữ liệu quốc tế và có bảo hiểm an ninh mạng, công ty vẫn không thể phục hồi sau những thiệt hại nặng nề về vận hành và uy tín. Đến tháng 9/2023, Knights of Old buộc phải ngừng hoạt động hoàn toàn, đánh dấu sự kết thúc của hành trình 158 năm và để lại một khoảng trống trong ngành hậu cần tại Anh.

Hậu quả của cuộc tấn công là khoảng 500 xe tải của công ty ngừng hoạt động, khiến 700 lao động mất việc. Công ty bảo hiểm an ninh mạng Solace Global đã vào cuộc và xử lý tình hình ngay từ sáng hôm sau. Đại diện của Solace cho biết rằng nhóm kỹ thuật đã phát hiện toàn bộ dữ liệu của KNP đã bị mã hóa và các hệ thống quan trọng bị xóa sạch.

Theo công ty an ninh mạng Sophos, số vụ tấn công ransomware trên toàn cầu đã tăng 105% chỉ trong một năm, từ 2022 đến 2023. Các nhóm tin tặc ngày càng hoạt động có tổ chức và tận dụng dữ liệu đánh cắp để thực hiện các đòn tấn công có mục tiêu. Sự phụ thuộc ngày càng lớn của nền kinh tế toàn cầu vào hạ tầng số khiến các doanh nghiệp trở nên dễ bị tổn thương hơn trước các cuộc tấn công mạng.

Sự sụp đổ của Knights of Old là một hồi chuông cảnh báo cho các doanh nghiệp. Để tránh rơi vào bi kịch tương tự, các doanh nghiệp cần ghi nhớ một số bài học sống còn. Đầu tiên, đầu tư vào các biện pháp bảo mật, bao gồm bảo mật điểm cuối nâng cao, giám sát hệ thống liên tục và có sẵn kịch bản ứng phó sự cố rõ ràng. Thứ hai, áp dụng xác thực đa yếu tố (MFA) để tăng cường bảo vệ. Thứ ba, sao lưu dữ liệu định kỳ và duy trì bản sao lưu an toàn. Thứ tư, đào tạo nhân viên thường xuyên để nâng cao nhận thức và kỹ năng ứng phó với các cuộc tấn công. Cuối cùng, cập nhật thông tin an ninh mạng để phát hiện sớm nguy cơ và các mối đe dọa.

Ngày 20.7, hãng hàng không Alaska Airlines của Mỹ đã phải tạm dừng toàn bộ hoạt động bay của mình do một sự cố công nghệ thông tin chưa được xác định rõ nguyên nhân. Sự cố này không chỉ ảnh hưởng đến Alaska Airlines mà còn lan rộng sang Horizon Air, một công ty con của hãng. Hậu quả là toàn bộ hệ thống bay của cả hai hãng hàng không này đã bị tạm dừng hoạt động, gây ra sự bất tiện lớn cho hàng nghìn hành khách trên khắp nước Mỹ.

Alaska Airlines vẫn chưa công bố nguyên nhân chính thức dẫn đến sự cố này. Tuy nhiên, một số dấu hiệu cho thấy có thể liên quan đến nhóm ransomware Scattered Spider – một cái tên đã quen thuộc trong cộng đồng an ninh mạng, đặc biệt với các hoạt động tấn công vào nhiều hãng hàng không khác trên thế giới.

Sự cố này một lần nữa nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đầu tư vào an ninh mạng và xây dựng kế hoạch dự phòng toàn diện cho các hãng hàng không. Trong thời đại số hóa, các hãng hàng không không chỉ đơn thuần là các công ty vận tải mà còn là các tổ chức công nghệ, vì vậy cần có cách tiếp cận tương ứng với an ninh mạng. Điều này bao gồm không chỉ việc bảo vệ hệ thống khỏi các cuộc tấn công mà còn cần có khả năng phục hồi nhanh chóng khi sự cố xảy ra. Ngay cả những hành khách dễ tính nhất cũng sẽ khó tha thứ cho việc thiếu chuẩn bị và ứng phó kém hiệu quả.

Sự cố của Alaska Airlines không phải là một sự kiện riêng lẻ mà là một phần của bức tranh lớn hơn về tình trạng an ninh mạng trong ngành hàng không. Trong những năm gần đây, chúng ta đã chứng kiến một loạt các cuộc tấn công mạng nhắm vào các hãng hàng không trên khắp thế giới.

Có thể nói rằng nguyên nhân sâu xa của các vấn đề này nằm ở việc ngành hàng không đã trải qua một cuộc cách mạng số hóa mạnh mẽ trong thập kỷ qua. Từ việc đặt vé trực tuyến, check-in tự động, đến quản lý hành lý và điều hành bay, gần như mọi khía cạnh của hoạt động hàng không đều phụ thuộc vào công nghệ. Điều này mang lại hiệu quả vượt trội nhưng cũng mở ra những lỗ hổng mới mà các tin tặc có thể khai thác.

Đằng sau những con số và báo cáo kỹ thuật về các sự cố an ninh mạng là câu chuyện của hàng nghìn hành khách bình thường bị ảnh hưởng. Đó có thể là một gia đình đang mong chờ kỳ nghỉ đã lên kế hoạch từ lâu, một doanh nhân cần tham dự cuộc họp quan trọng, hay một sinh viên đang vội vã về thăm gia đình. Mỗi chuyến bay bị hủy không chỉ là một con số thống kê mà đại diện cho hàng trăm câu chuyện cá nhân bị gián đoạn.

Ngoài ra, tác động kinh tế của những sự cố như thế này là rất lớn. Alaska Airlines không chỉ phải chịu chi phí trực tiếp từ việc hủy chuyến bay và đền bù cho hành khách, mà còn phải đối mặt với thiệt hại danh tiếng lâu dài. Trong một ngành cạnh tranh khốc liệt như hàng không, sự tin tưởng của khách hàng là tài sản quý giá nhất.