Thực phẩm không an toàn vẫn là một vấn đề đáng lo ngại tại tỉnh Thanh Hóa. Trong 6 tháng đầu năm 2025, tỉnh đã ghi nhận 2 vụ ngộ độc thực phẩm với 56 người mắc, trong đó có 2 người tử vong tại bản Co Cài, xã Trung Lý. Các chuyên gia y tế cho biết mỗi loại thực phẩm đều có quy định riêng về ngưỡng an toàn và việc sử dụng thực phẩm không an toàn có thể gây ra các phản ứng tức thời như ngộ độc thực phẩm cấp tính, rối loạn tiêu hóa, buồn nôn, nôn, tiêu chảy…

Về lâu dài, việc tiếp xúc với các chất độc hại trong thực phẩm có thể gây rối loạn hoạt động của tế bào, ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe, phát sinh các bệnh như ung thư, suy gan, suy thận, ảnh hưởng đến hệ sinh sản… Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã xác định nhiều yếu tố trong chế độ dinh dưỡng và độc tố có liên quan đến nguy cơ ung thư, gồm: Chất bảo quản, phụ gia, tạo màu, tạo mùi bị lạm dụng có thể gây ung thư gan, dạ dày, đại tràng. Chất dioxin, aflatoxin, nitrosamine trong thực phẩm nhiễm nấm mốc hoặc chế biến không an toàn cũng có nguy cơ gây ung thư. Tích tụ kim loại nặng như chì, thủy ngân, cadimi có thể gây ảnh hưởng đến thận, gan và thậm chí là hệ thần kinh.

Mặc dù công tác đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP) đã được cấp ủy Đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể quan tâm, nhiều địa phương đã hình thành và phát triển được các vùng sản xuất rau an toàn, một số doanh nghiệp đầu tư công nghệ vào canh tác, sản xuất rau, quả an toàn, nhưng vẫn còn nhiều bất cập trong quản lý. Trên địa bàn tỉnh vẫn còn tình trạng sản xuất, kinh doanh thực phẩm kém chất lượng, hết hạn sử dụng, thực phẩm không rõ nguồn gốc, sử dụng phụ gia, chất bảo quản thực phẩm ngoài danh mục cho phép.

Trong thời gian qua, Sở Y tế, Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Công Thương đã kiểm tra và cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện ATTP cho 229 cơ sở; tiếp nhận và đăng tải theo quy định 142 bản tự công bố sản phẩm thực phẩm. Toàn tỉnh đã thành lập 975 đoàn kiểm tra liên ngành, chuyên ngành, tổ chức kiểm tra 24.080 cơ sở, trong đó 23.712 cơ sở đạt yêu cầu (chiếm 98,5%), phát hiện 368 cơ sở vi phạm (chiếm 1,5%); phạt tiền 276 cơ sở (chiếm 75% cơ sở vi phạm) với số tiền 1.074,5 triệu đồng; tịch thu, buộc tiêu hủy hơn 600 sản phẩm hàng hóa là bánh kẹo, thực phẩm đông lạnh không rõ nguồn gốc xuất xứ, 4.000kg da trâu bò bốc mùi, biến chất trị giá hơn 300 triệu đồng và nhiều sản phẩm hàng hóa là thực phẩm giả khác.

Để bảo đảm ATTP, bên cạnh sự vào cuộc của cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền các địa phương, rất cần sự chủ động, tích cực từ phía người dân. Người tiêu dùng phải nâng cao nhận thức, hiểu biết, tự bảo vệ mình trước các loại thực phẩm “bẩn” bằng việc lựa chọn sử dụng sản phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, được chứng nhận an toàn; tránh dùng thực phẩm quá hạn, không nhãn mác, không rõ thành phần, để góp phần bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình và cộng đồng, ngăn ngừa những hệ lụy đáng tiếc có thể xảy ra.

Ngoài ra, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng đã đưa ra cảnh báo về việc sử dụng thực phẩm không an toàn có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Do đó, việc đảm bảo ATTP là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của người dân.

Từ ngày 1/7, các sàn thương mại điện tử tại Việt Nam đã tăng cường kiểm soát tính pháp lý của hàng hóa, loại bỏ các mặt hàng không rõ nguồn gốc. Tuy nhiên, điều này đã dẫn đến việc các sản phẩm trôi nổi trở lại các nền tảng mạng xã hội như Zalo, Facebook. Nhiều người bán thực phẩm trực tuyến đã chuyển sang các nền tảng này để tránh các quy định kiểm soát chặt chẽ của các sàn thương mại điện tử.

Chị Mai Như, một người bán bánh bao và bánh gạo lứt trực tuyến tại tỉnh Đồng Nai, cho biết đã chuyển sang bán hàng trên mạng xã hội Zalo và Facebook sau khi các sàn thương mại điện tử áp dụng các quy định nghiêm ngặt. Chị không đăng ký kinh doanh và tự sản xuất bánh tại nhà, sau đó rao bán trên mạng xã hội. Điều này cho thấy sự chuyển dịch của các hoạt động kinh doanh trực tuyến sang các nền tảng mạng xã hội, nơi có ít quy định và kiểm soát hơn.

Đại diện sàn thương mại điện tử Lazada Việt Nam cho biết, sàn này đã tham gia chương trình ‘Tick xanh trách nhiệm’ do Sở Công Thương TPHCM triển khai, nhằm kiểm soát chặt chẽ chất lượng hàng hóa lưu thông trên nền tảng số. Lazada đã áp dụng công nghệ AI để sàng lọc sản phẩm vi phạm và triển khai chính sách đồng kiểm, hoàn trả minh bạch để bảo vệ quyền lợi người mua. Những nỗ lực này của Lazada và các sàn thương mại điện tử khác nhằm đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng và nâng cao chất lượng hàng hóa trên nền tảng của họ.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Mạnh Tấn, Giám đốc marketing Công ty cổ phần Công nghệ Haravan, cho biết khoảng 10% gian hàng đã rút khỏi các sàn thương mại điện tử, chủ yếu là các shop kinh doanh thực phẩm. Điều này đã dẫn đến việc một lượng lớn hàng ‘nhà làm’ chuyển sang mạng xã hội, nơi không kiểm duyệt gắt gao tính pháp lý của hàng hóa. Sự chuyển dịch này đã đặt ra những thách thức mới cho việc quản lý và kiểm soát chất lượng hàng hóa trên mạng xã hội.

Nhiều nhóm trên Facebook, như ‘Chợ dân cư Thanh Đa, phường Bình Quới, TPHCM’, có hàng chục nghìn thành viên và mỗi ngày có hàng chục bài rao bán thực phẩm ‘nhà làm’ mà không có nhãn mác ghi hạn sử dụng hay thông tin kiểm định. Điều này cho thấy sự phổ biến của hàng ‘nhà làm’ trên mạng xã hội và nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe người tiêu dùng.

Bà Nguyễn Thị Hồng Minh, Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm minh bạch, cho biết thực phẩm ‘nhà làm’ có ưu điểm là tươi, ít sử dụng chất bảo quản, chất tạo màu, tạo mùi nhưng không hẳn an toàn cho sức khỏe người dùng. Bà dẫn chứng nhiều trường hợp người tiêu dùng bị ngộ độc vì ăn bánh mì từ các bếp nhà và nhấn mạnh rằng thực phẩm ‘nhà làm’ cần được sản xuất trong điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm để đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng. Vì vậy, việc quản lý và kiểm soát chất lượng hàng ‘nhà làm’ trên mạng xã hội là rất cần thiết để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.

Thịt chua, một món ăn truyền thống trong các dịp lễ, Tết của người Mường, đã trở thành đặc sản mang thương hiệu OCOP tại xã Lạc Sơn, tỉnh Phú Thọ. Trong đó, thịt chua Lâm Tin, một sản phẩm từ căn bếp nhỏ của hộ gia đình ở xã Lạc Sơn, đang dần khẳng định vị thế bằng hương vị đặc trưng, sự đầu tư nghiêm túc và câu chuyện văn hóa ẩm thực đậm chất Mường.

Thịt chua – từ món ăn dân dã đến đặc sản đạt sao OCOP

Ở vùng Mường Vang, xã Lạc Sơn, tỉnh Phú Thọ, thịt chua từng được gọi là ‘thịt muối chua’, là một cách chế biến và bảo quản nhằm giữ thịt để được lâu ngày. Món ăn được chế biến bằng cách lên men tự nhiên thịt lợn trộn thính và gia vị đặc trưng như tỏi, ớt, hạt dổi. Trải qua thời gian, món ăn không chỉ để dùng trong ngày giáp hạt mà đã trở thành món không thể thiếu trong lễ Tết, cưới hỏi, đón khách quý.

Tại xã Vũ Bình, cơ sở sản xuất thịt chua Lâm Tin của hộ kinh doanh bà Bùi Thị Tin là một trong những cơ sở đầu tiên sản xuất thịt chua theo hướng hàng hóa, đưa món ăn truyền thống vào thị trường OCOP. Bà Tin chia sẻ về cơ duyên với nghề: ‘Làm món truyền thống không chỉ để bán, mà là giữ lại hương vị quê mình. Vừa làm ra sản phẩm sạch, ngon, vừa kể được câu chuyện quê hương – đó là điều mà tôi theo đuổi từ ngày đầu đến nay’.

Sản phẩm thịt chua của cơ sở sản xuất thịt chua Lâm Tin được thị trường ưa chuộng, mang hương vị đặc trưng của vùng Mường Vang. Từ năm 2016, gia đình bà Tin bắt đầu sản xuất nhỏ lẻ, bán cho khách du lịch và các quán ăn trong vùng. Nhờ giữ được hương vị đặc trưng, sản phẩm được khách hàng giới thiệu qua nhau.

Năm 2022, sản phẩm thịt chua Lâm Tin được công nhận OCOP 3 sao, được phân phối tại các cửa hàng OCOP trong và ngoài tỉnh, có mặt ở các thị trường như Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định, Quảng Ninh… Hiện, mỗi tháng cơ sở cung cấp khoảng 3.500 sản phẩm gồm thịt chua quả và thịt chua hộp. Các sản phẩm đều được đóng gói vệ sinh, dán tem, mã QR truy xuất nguồn gốc, hạn sử dụng và hướng dẫn dùng rõ ràng.

Giữ hương vị bằng đôi tay và tâm huyết

Điểm khác biệt tạo nên thương hiệu của thịt chua Lâm Tin là ở khâu lựa chọn nguyên liệu và cách lên men tự nhiên. Thịt được chọn từ lợn sạch, có đủ nạc và bì, lẫn chút mỡ để đảm bảo vị ngậy. Thính được làm từ ngô, nhiều tinh bột, bùi và thơm. Hạt dổi được rang đúng lửa, giã nhỏ, trộn cùng tỏi, muối, tạo ra hương vị rất riêng mà các món thịt chua công nghiệp không thể có.

Cơ sở sản xuất thịt chua Lâm Tin đang cung cấp ra thị trường 2 loại thịt chua quả và thịt chua hộp. ‘Không dùng chất bảo quản hay men nhân tạo. Muốn sản phẩm lên men chuẩn, phải biết cách căn nhiệt độ, thời gian ủ, độ ẩm, và cả độ dày của lát thịt. Làm thịt chua phải kiên nhẫn và sạch sẽ tuyệt đối’, bà Tin chia sẻ.

Không chỉ được người dân trong tỉnh ưa chuộng, nhiều du khách từ các tỉnh, thành khác khi biết đến thịt chua Lâm Tin đều tỏ ra thích thú với món ăn dân dã này. Thịt chua ngon nhất khi ăn cùng lá sung, lá đinh lăng, chấm với tương ớt. Vị chua nhẹ từ thịt lên men hòa với vị béo, thơm của thính, của dổi, vị cay của ớt tạo nên bản hòa tấu vị giác khó quên.

Thời gian qua, việc người dân mạnh dạn phát triển thịt chua theo hướng hàng hóa không chỉ giữ gìn được món ăn truyền thống, mà còn góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập và gắn phát triển kinh tế với bảo tồn văn hóa bản địa.

Đồng chí Bùi Văn Khánh, Chủ tịch UBND xã Lạc Sơn cho biết: ‘Hiện xã có gần 10 hộ làm thịt chua, trong đó có một số cơ sở như Lâm Tin, Tuấn Linh đã đạt quy mô hộ sản xuất chuyên nghiệp. Xã định hướng hỗ trợ thêm về quảng bá, bao bì, truy xuất để xây dựng sản phẩm đặc trưng của địa phương, khuyến khích các hộ kinh doanh phát triển, mở rộng quy mô sản xuất’.

Trong dòng chảy hội nhập, không ít món ăn truyền thống bị lãng quên, thịt chua Lâm Tin là một ví dụ đẹp về cách một gia đình nông dân có thể gìn giữ hồn ẩm thực Mường, vừa làm kinh tế, vừa giữ lại một mảnh ký ức cho thế hệ sau. Mỗi miếng thịt lên men không chỉ là món ăn, mà còn là câu chuyện về sự bền bỉ, khéo léo và tình yêu quê hương lặng lẽ mà sâu đậm, như chính tính cách của người Mường ở vùng Mường Vang.

Khi mùa hè đến, không thể không nhắc đến quả nhãn – một loại quả không chỉ sở hữu vị ngọt, thơm mà còn bởi những tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Nhãn không chỉ là món ăn vặt ưa thích mà còn được mệnh danh là ‘viên ngọc ngọt ngào’ của mùa hè.

Trước hết, nhãn là nguồn cung cấp Vitamin C dồi dào. Vitamin C không chỉ tăng cường hệ miễn dịch mà còn giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus. Ăn nhãn thường xuyên có thể giúp phòng ngừa cảm cúm và duy trì sức khỏe. Theo các nghiên cứu, Vitamin C cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi các tổn thương do gốc tự do gây ra.

Không chỉ vậy, trong y học cổ truyền, nhãn, đặc biệt là nhãn khô, đã được sử dụng để an thần và cải thiện giấc ngủ. Các nghiên cứu hiện đại cũng chỉ ra rằng nhãn có chứa các hợp chất có tác động tích cực đến hệ thần kinh, giúp giảm lo âu, căng thẳng và tạo điều kiện cho giấc ngủ sâu. Điều này làm cho nhãn trở thành một lựa chọn tự nhiên để điều trị các vấn đề về giấc ngủ.

Về tiêu hóa, nhãn cũng hỗ trợ không ít nhờ vào lượng chất xơ nhất định, giúp tăng cường nhu động ruột và ngăn ngừa táo bón. Bên cạnh đó, nhãn cũng hỗ trợ bổ máu, ngăn ngừa thiếu máu nhờ vào sự kết hợp của sắt và Vitamin C. Sự kết hợp này giúp tăng cường sản xuất hồng cầu và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Ngoài ra, nhãn còn cung cấp năng lượng tức thì do chứa hàm lượng đường tự nhiên cao. Khi cảm thấy mệt mỏi, ăn vài múi nhãn có thể giúp phục hồi năng lượng. Điều này làm cho nhãn trở thành một lựa chọn tuyệt vời cho những người cần một nguồn năng lượng nhanh chóng.

Nhãn cũng rất giàu các chất chống oxy hóa như polyphenol và flavonoid, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương và giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính. Các chất chống oxy hóa này cũng giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác động của môi trường và giảm thiểu sự lão hóa.

Hơn nữa, nhãn hỗ trợ sức khỏe xương nhờ vào các khoáng chất cần thiết như phốt pho, magie và kali. Những khoáng chất này giúp tăng cường mật độ xương và giảm nguy cơ mắc các bệnh về xương.

Dù có nhiều lợi ích, nhưng khi ăn nhãn, cần lưu ý không ăn quá nhiều vì nhãn có hàm lượng đường cao. Người bệnh tiểu đường cần đặc biệt cẩn thận. Bên cạnh đó, nên chọn nhãn tươi, sạch và có nguồn gốc rõ ràng để đảm bảo an toàn. Việc lựa chọn nhãn đúng cách sẽ giúp bạn tận hưởng được lợi ích của loại quả này mà không gặp phải các rủi ro tiềm ẩn.

Tóm lại, nhãn không chỉ là một loại quả ngon mà còn đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, cần thưởng thức hợp lý và cân bằng. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các loại quả khác và cách tận hưởng chúng một cách lành mạnh tại các trang web về sức khỏe và ẩm thực Healthline hoặc Mayo Clinic.

Lữ đoàn 957 thuộc Vùng 4 đã đạt được những kết quả tích cực trong công tác tăng gia sản xuất (TGSX) trên diện tích đất khô cằn và khí hậu khắc nghiệt tại bán đảo Cam Ranh. Đơn vị đã chủ động đẩy mạnh TGSX để cung cấp nguồn thực phẩm sạch, an toàn và nâng cao chất lượng bữa ăn cho bộ đội.

Trung tá Hoàng Đình Trọng, Phó Chủ nhiệm Hậu cần-Kỹ thuật Lữ đoàn 957 cho biết, mặc dù điều kiện đất đai và khí hậu khó khăn, nhưng các đơn vị trong Lữ đoàn đã chung tay nỗ lực để triển khai hiệu quả công tác TGSX. Một trong những điểm nổi bật trong công tác TGSX của Lữ đoàn 957 là việc xây dựng các vườn rau xanh mướt với đa dạng các loại rau như muống, mồng tơi, dền, bầu, bí, cà bát, cà tím… giúp cung cấp nguồn rau dồi dào cho bếp ăn đơn vị. Thậm chí trong điều kiện nắng nóng cao điểm, các đơn vị vẫn có nhiều biện pháp để che chắn và chăm sóc, giúp các giống rau phát triển tốt.

Tại Tiểu đoàn 871, Lữ đoàn 957, nhờ áp dụng các giải pháp mới như sử dụng máy bơm tự động để tưới tiêu và nạo vét ao hồ để tăng diện tích nuôi cá, đơn vị đã nâng cao hiệu quả TGSX. Phát huy nội lực, Tiểu đoàn đã tổ chức nạo vét, mở rộng hơn 1.000m2 diện tích ao nuôi cá; đầu tư mới hệ thống máy bơm phục vụ tưới tiêu. Không chỉ tập trung vào trồng trọt, Lữ đoàn 957 còn chú trọng vào chăn nuôi. Đơn vị đã tận dụng hơn 17.000m2 diện tích ao hồ có sẵn và đào mới thêm để nuôi thả các giống cá phù hợp khí hậu với quy mô hợp lý, trong đó nhiều loại cho năng suất cao như: trê, rô phi, tra, chép…

Năm 2024, tổng sản lượng thu hoạch cá đạt trên 23 tấn. Bên cạnh đó, đơn vị tiếp tục phát triển ổn định đàn gia súc, gia cầm với hơn 1.130 con gà, vịt; trên 100 con bò; 130 con lợn thịt; 45 con dê.

Đại úy Nguyễn Trọng Nhân, Trợ lý quân nhu Lữ đoàn cho biết: Trong chăn nuôi, bên cạnh con giống, chúng tôi chú trọng các biện pháp chăm sóc, phòng dịch cho đàn gia súc, gia cầm để chúng phát triển khỏe mạnh, mang lại năng suất cao.

Qua công tác TGSX, đời sống của cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 957 ngày càng được cải thiện và nâng lên góp phần bảo đảm sức khỏe bộ đội để đơn vị hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.