Trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng trở thành tâm điểm của sự quan tâm trong thời đại hiện nay. Từ các công cụ tìm kiếm thông minh đến robot, AI đang dần thay đổi cách chúng ta sống và làm việc. Nhưng liệu con người có thể tạo ra một máy tính có linh hồn? Liệu chúng ta có bao giờ phải mở rộng lòng hảo tâm với robot không?

Đức tin và lý trí đã cung cấp cho chúng ta những góc nhìn thú vị về vấn đề này. Trước hết, cần phải hiểu rõ về khái niệm trí tuệ nhân tạo. Về cơ bản, AI là khả năng của máy móc bắt chước hiệu suất của con người và các sinh vật sống khác trong việc thực hiện các nhiệm vụ đòi hỏi sử dụng trí thông minh.

Có nhiều dạng AI khác nhau, và hầu hết chúng đều rất hạn chế. Những chiếc máy tính cơ học đầu tiên có khả năng thực hiện những phép tính toán học đơn giản mà không cần đến trí thông minh của con người. Ngày nay, các khía cạnh của AI được sử dụng trong tất cả các loại thiết bị, từ máy tính đến điện thoại thông minh, máy giặt, tủ lạnh.

Tuy nhiên, mọi người có xu hướng dành thuật ngữ này cho những ứng dụng ấn tượng hơn, đặc biệt là những ứng dụng chưa được phát triển. Mục tiêu của nghiên cứu AI là tạo ra thứ được gọi là trí tuệ nhân tạo tổng quát hoặc AI mạnh, có khả năng thực hiện các nhiệm vụ dựa trên trí tuệ ngang bằng hoặc tốt hơn con người.

Một số tác giả nói về một điểm độc đáo kỹ thuật sắp tới, khi sự phát triển kỹ thuật trở nên không thể kiểm soát và không thể đảo ngược, biến đổi cuộc sống và văn hóa của con người theo những cách không thể lường trước được. Sự phát triển của AI mạnh có thể đóng một vai trò trong sự kiện này.

Về câu hỏi liệu robot có thể có linh hồn không, câu trả lời là không. Linh hồn gắn liền với các sinh vật sống, còn robot và máy tính thì không sống. Do đó, chúng không có linh hồn, và không thể có linh hồn.

Về các bộ phim như Blade Runner, có những sự thật ẩn chứa trong mọi hình thức hư cấu. Tuy nhiên, nếu câu hỏi có nghĩa là, Liệu chúng ta có khả năng có những người máy nhân bản giống như những người được mô tả trong Blade Runner không?, thì câu trả lời là Sẽ không sớm có.

Cuối cùng, liệu đã đến lúc chúng ta nên coi trí tuệ nhân tạo là hàng xóm của mình chưa? Câu trả lời ngắn gọn là không, nhưng nó đi kèm với một điều kiện. Chúng ta có thể sử dụng AI để phục vụ nhu cầu của con người, nhưng chúng ta nên tương tác với chúng theo cách không tàn nhẫn. Không phải vì lợi ích của chúng, mà là vì lợi ích của chúng ta.

Một nghiên cứu gần đây được thực hiện bởi Đại học Harvard và Trường Y tế Công cộng T.H. Chan đã đưa ra một phát hiện thú vị về yếu tố ảnh hưởng đến trí thông minh của trẻ em. Theo nghiên cứu này, màu xanh của cây cối xung quanh nơi trẻ sống có thể đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển trí thông minh của chúng. Khi theo dõi hàng trăm trẻ em tại Boston, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những trẻ sống ở khu vực có mật độ cây xanh cao thường có chức năng nhận thức và mức độ tập trung tốt hơn so với những trẻ sống ở khu vực bê tông hóa.

Các nhà nghiên cứu đã giải thích rằng có ít nhất ba cơ chế sinh học và tâm lý có thể lý giải cho kết quả này. Thứ nhất, thiên nhiên giúp giảm căng thẳng: trẻ sống trong môi trường xanh mát thường có mức cortisol thấp hơn, giúp trẻ tập trung và học hỏi hiệu quả hơn. Thứ hai, môi trường thiên nhiên giúp trẻ ngủ sâu và điều độ hơn, yếu tố quan trọng cho sự phát triển não bộ. Thứ ba, không gian xanh thúc đẩy vận động thể chất và sáng tạo, giúp trẻ khám phá, tưởng tượng và tương tác xã hội nhiều hơn.

Điều này đặt ra một thách thức cho nhiều đô thị, đặc biệt là ở Việt Nam, nơi trẻ em thường lớn lên giữa những khối bê tông và xa rời thiên nhiên. Nhiều khu chung cư cao tầng không còn sân chơi thực sự, và trẻ em thường sống trong nhà với máy lạnh, TV và điện thoại. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến thể chất mà còn âm thầm kìm hãm khả năng tư duy và học hỏi của trẻ.

Phụ huynh có thể thực hiện những thay đổi nhỏ trong thói quen sinh hoạt hàng ngày để giúp con mình tăng cường trí thông minh. Một số gợi ý bao gồm: dành thời gian cuối tuần để đưa trẻ đi dạo công viên, trồng vài chậu cây ở ban công hay lối đi, giảm thời gian cho các hoạt động trong trung tâm thương mại và tăng hoạt động ngoài trời.

Nhìn chung, trí thông minh của trẻ em bắt đầu từ những điều rất xanh. Thiên nhiên không chỉ là chốn nghỉ ngơi mà còn là phòng thí nghiệm, lớp học và sân khấu cho sự phát triển trí tuệ của trẻ.