Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã khởi động một làn sóng căng thẳng thương mại với các quốc gia thành viên khối BRICS, bao gồm Brazil, Ấn Độ và Trung Quốc, thông qua việc áp đặt thuế nhập khẩu đối với hàng hóa từ những quốc gia này. Quyết định này không chỉ được thúc đẩy bởi mục tiêu cân bằng thương mại mà còn bị chi phối bởi những tính toán chính trị phức tạp.
Ông Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp áp đặt các mức thuế mới đối với hàng nhập khẩu từ nhiều quốc gia, với mức thuế dao động từ 10% đến 41%. Brazil sẽ phải chịu mức thuế bổ sung lên đến 10%, nhưng con số này có thể tăng lên đến 50% khi tính thêm các loại thuế khác. Tổng thống Trump cũng bày tỏ sự sẵn sàng nhận cuộc gọi từ Tổng thống Brazil, Luiz Inacio Lula da Silva, để thảo luận về vấn đề thuế quan và căng thẳng ngoại giao giữa hai nước.
Ấn Độ đang phải đối mặt với mức thuế 25% từ phía Mỹ, với lý do được ông Trump đưa ra liên quan đến hoạt động thương mại của Ấn Độ với Nga và vai trò của New Delhi trong khối BRICS. Tổng thống Trump cáo buộc các quốc gia thành viên BRICS đang tìm cách “phá hủy đồng đô la Mỹ”.
Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Ông Trump đã chỉ trích Trung Quốc về các hoạt động thương mại mà ông cho là “không công bằng” và áp đặt mức thuế cao đối với hàng hóa Trung Quốc. Phía Bắc Kinh cũng đã đáp lại bằng cách áp đặt mức thuế tương đương đối với hàng hóa Mỹ.
Sự phản đối của Tổng thống Trump đối với các thành viên BRICS được Thượng nghị sĩ Lindsay Graham ủng hộ, người cho rằng cách tiếp cận này là “cách tốt nhất để đạt được hòa bình cho cuộc chiến Nga – Ukraine và mở ra nhiều thị trường hơn cho hàng hóa Mỹ”. Điều này cho thấy động thái áp thuế không chỉ đơn thuần là vấn đề kinh tế mà còn là một công cụ chính trị để gây áp lực lên các quốc gia có quan hệ chặt chẽ với Nga và trong khối BRICS.
Các chuyên gia cảnh báo rằng một cuộc chiến thương mại diện rộng có thể gây ra những tác động tiêu cực không chỉ đối với các nước bị áp thuế mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng Mỹ. Việc áp thuế sẽ tác động mạnh mẽ đến nền kinh tế của các nước bị áp thuế và có khả năng châm spark cho một cuộc chiến thương mại toàn cầu.